Tapas is de derde Niyama. Tijdens mijn onderzoek naar Tapas kwam ik veel verschillende betekenissen en interpretaties tegen. De volgende 2 heb ik eruit gepakt omdat deze nu het meest met mij resoneren.
1. Tapas betekend je best doen (ondanks tegenslagen) op het pad van persoonlijke en collectieve ontwikkeling.
2. Of ‘Vurige discipline’ vertaald uit de yoga sutra’s van Patanjali. Oftewel accepteren en doorstaan van tegenslagen zonder te zeuren.
De weg naar eenheid van lichaam, mind en ziel zal nooit in 1 rechte stijgende lijn zijn. Je zult altijd drempels op de weg tegenkomen. Tapas geeft je de wil en kracht om door te gaan.
We zien ons zelf allemaal graag als aardige, respectvolle en doelbewuste mensen maar wanneer we van ons pad raken, leven we niet altijd volgens Ahimsa. We hebben reminders en positieve bezigheden nodig om ons op ons eigen pad te houden en om te blijven groeien. Hierbij kan Tapas ons helpen. Tapas betekend letterlijk hitte. Hitte, die alles wat niet puur is of ons in de weg staat om onze ware zelf te vinden verbrandt.
Er zijn verschillende soorten tapas:
Sattvic tapas: Dit zijn de mensen die anoniem doneren bijvoorbeeld. Dit zijn mensen die iets doen voor een ander of voor de wereld zonder er iets voor terug te willen.
Rajastic tapas: Onder rajastic tapas valt bijvoorbeeld iets voor een ander doen (Seva=dienstverlening) maar er iets voor terug willen. Dit zijn bijvoorbeeld de mensen die doneren en iedereen moet weten dat zij hebben gedoneerd. Zij doen iets maar altijd met een motief. Ook iedereen op de hoogte stellen van alles wat je doet word gezien als Rajastic Tapas.
Tamasic tapas: Hieronder valt het pijnigen van jezelf. Dit soort ontberingen hebben geen voordelen voor de persoon zelf, de maatschappij of het kosmisch bewustzijn en word daarom niet gezien als belangrijk voor het pad naar spirituele ontwikkeling.
Het beoefenen van Yoga en Ayurveda zorgen voor de juiste Tapas. Deze Tapas zijn de dingen die je doet (positieve bezigheden) die je lichaam, mind en ziel puur houden. Dit zorgt er weer voor dat je je authentieke zelf steeds beter leert kennen en dus beter kunt reageren in het leven maar ook in moeilijkere tijden.
Het beoefenen van Tapas houdt alles wat Rajastic en Tamasic is uit ons leven waardoor er ruimte ontstaat voor meer Sattva (liefde, alles is liefde).
Zonder meditatie of andere gebruiken die ons dwingen ons zelf te leren kennen, blijven we nogal op de oppervlakte van ons leven en dan is het makkelijk om ontevreden te zijn en je te gedragen op een manier dat tamasic is en te zoeken naar externe afleidingen (dingen die juist negativiteit brengen in ons leven). Slechte gewoonten bijvoorbeeld zoals roken, weinig slapen, te veel eten, roddelen. Hierdoor raken de dosha’s uit balans en die kunnen weer allerlei kwalen/ ziekten veroorzaken.
Tapas zorgt ervoor dat we sattva ( het licht in ons leven) kunnen verhogen via sattva bevorderende acties zoals mediteren, wandeling maken in de natuur, dagelijkse asana beoefening en nog veel meer.
4 manieren om tapas te beoefenen in je leven:
1. Wees consistent
Wanneer je een doel voor ogen hebt vooral een doel waarvan je weet dat je er een beter mens van word of dichter bij je authentieke zelf brengt. Wees dan consistent in de acties die het vraagt. Door consistent te zijn zul je de vruchten plukken die de actie met zich meebrengt en zul je uiteindelijk je doel behalen. Je zult niet altijd zin hebben om bijvoorbeeld op je mat te stappen en je asanapractice te doen. Maar eigenlijk weet je wel dat wanneer je het wel doet dit vele voordelen met zich meebrengt. Zowel voor jezelf als voor je omgeving.
2. Eet gezond
Kies gezonde en de juiste voeding voor jou. Ayurveda helpt bij het maken van een keuze voor voeding die past bij jou constitutie. Door een Ayurvedisch dieet te volgen zul je merken dat je je zowel psychisch als fysiek beter gaat voelen. Dit heeft dan weer z’n voordelen bij je yogapractice.
3. Tapas op de mat
Tijdens de beoefening van asana (yogahoudingen) zou je het wat moeilijker voor jezelf kunnen maken door te kiezen voor een moeilijkere variant van een houding of een houding langer vast te houden. Hierdoor daag je jezelf mentaal en fysiek uit. En breng je de hitte van Tapas in je beoefening.
4. Routine/dinacharya
Ik heb al eerder geschreven over Dinacharya. Dinacharya is dan vooral gericht op selfcare maar eigenlijk heb ik een structuur/ritme voor alles in mijn leven. Ik gebruik hiervoor timemanagement. In mijn drukke en zorgintensieve gezin en leven is dat ook wel nodig. Het geeft houvast in de chaos. Op die manier structureer en organiseer ik dus alles wat ik wil doen in mijn dag en week. Wanneer je aan timemanagement doet zul je merken dat je veel meer gedaan krijgt in veel minder tijd. Daarnaast train je jezelf om gefocused te zijn op dat wat belangrijk voor jou is. Voor onze kinderen is het dan ook nog eens belangrijk om het dagelijks een beetje hetzelfde te houden.
Deze blogs schrijf ik voor jullie om kennis te maken met de yama’s en niyama’s, maar ook voor mezelf om op een creatieve manier vast te leggen wat ik tot nu toe geleerd heb en hoe ik het al toe pas in mijn leven. De yogafilosofie is zoveel dieper en breder dan dit kleine beetje wat ik nu weet en kan delen. Het heeft mijn nieuwsgierigheid en interesse in ieder geval gewekt om nog meer te gaan ontdekken, leren en toe te passen van deze filosofie. Ik wil niet zweverig overkomen maar het lijkt wel of het schrijven van de blogs over de yama’s en niyama’s steeds op het juiste moment komen. De afgelopen weken struggle ik met mijn routine. Ik ben niet consistent geweest in mijn yogapractice en eigenlijk met niets niet. Hierdoor raak ik steeds meer van slag (van mijn pad af) en was tamasic gedrag ook echt aan de orde. Nu ik mij weer verdiept heb in tapas kan ik helemaal verklaren wat en hoe dit zo gekomen is en geeft tapas ook weer het antwoord op hoe ik wel weer op het juiste pad kom.
Mooi en inspirerend weer!